ദില്ലി > സ്പ്രൈറ്റ് അഗ്രോ ലിമിറ്റഡ് (ബിഎസ്ഇ: 531205) സൂക്ഷ്മമായി ആസൂത്രണം ചെയ്ത് ഓഹരി കൃത്രിമത്വവും സാമ്പത്തിക തട്ടിപ്പും നടത്തി തട്ടിയെടുത്തത് ₹4,675 കോടി. ആയിരക്കണക്കിന് നിക്ഷേപകരെ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയിലാക്കുകയും ചെയ്തു രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്പത്തിക അഴിമതികളിൽ ഒന്നായിട്ടാണ് ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്.
മണികൺട്രോൾ ഡോട്ട് കോം പ്രസിദ്ധീകരിച്ച റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, കാർഷികാധിഷ്ഠിത കമ്പനി ഇൻസൈഡർ ട്രേഡിംഗ്, സർക്കുലർ ട്രേഡിംഗ്, റൈറ്റ്സ് ഇഷ്യു ഫണ്ട് വഴിതിരിച്ചുവിടൽ എന്നിവയുടെ ശൃംഖലയായി ഈ തട്ടിപ്പ് മാറി, ഷെൽ എന്റിറ്റികളുടെയും ബൾക്ക് ട്രേഡിംഗ് കൃത്രിമത്വങ്ങളുടെയും ശൃംഖലകൾ വഴിയാണ് ഇത് നടപ്പിലാക്കിയത്.
2025 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഓഹരി വില ₹5 ൽ നിന്ന് ₹55.41 ആയി കൃത്രിമമായി ഉയർത്തി. പിന്നീട് ഇത് ₹6.77 ആയി താഴ്ന്നതോടെ, നിക്ഷേപകർ വിലയില്ലാത്ത ഓഹരികൾ കൈവശം വയ്ക്കേണ്ടിവന്നു. അതേസമയം ഇൻസൈഡർമാർ വൻ ലാഭം കൊയ്യുകയും ചെയ്തു. പല ഘട്ടങ്ങളിലായി സംഘടിപ്പിച്ച തട്ടിപ്പ്, നിയന്ത്രണ പഴുതുകൾ, മുൻഗണനാ അലോട്ട്മെന്റ് തട്ടിപ്പ്, വെളിപ്പെടുത്താത്ത ബന്ധപ്പെട്ട കക്ഷി ഇടപാടുകൾ എന്നിവ തുറന്നുകാട്ടിയതായി മണികൺട്രോൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു.
2021 മുതലാണ് സ്പ്രൈറ്റ് അഗ്രോ ലിമിറ്റഡ് തട്ടിപ്പ് ആരംഭിച്ചത്. സ്റ്റോക്ക് ഓപ്പറേറ്റർമാർ കമ്പനിയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കുകയും, മാനേജ്‌മെൻ്റ് ഷെൽ കമ്പനികളുമായി ബന്ധമുള്ള വ്യക്തികളുമായി മാറുകയും ചെയ്തു ചെയ്തു. 2023 ആയപ്പോഴേക്കും കമ്പനി ഒരു റീബ്രാൻഡിംഗിന് വിധേയമായി, ടൈൻ അഗ്രോ ലിമിറ്റഡ് എന്ന പേര് സ്പ്രൈറ്റ് അഗ്രോ ലിമിറ്റഡ് എന്നാക്കി മാറ്റി, ഇത് മുൻകാല പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ സൂക്ഷ്മപരിശോധനകൾ ഇല്ലാതാക്കാനും ആകർഷകമായ നിക്ഷേപ പ്രൊഫൈൽ അവതരിപ്പിക്കാനുമുള്ള തന്ത്രത്തിൻ്റെ സൂചനയായിരുന്നു. തുടർന്നുള്ള മാസങ്ങളിൽ, വിപണിയിൽ മിഥ്യാധാരണ സൃഷ്ടിക്കാൻ മുൻകൂട്ടി ആസൂത്രണം ചെയ്ത ബൾക്ക് ട്രേഡിംഗ് നടത്തുന്നതിൻ്റെ ഭാഗമായി, ഇൻസൈഡർമാർ കുറഞ്ഞ വിലകളിൽ ഓഹരികൾ ശേഖരിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഇതോടെ അടിസ്ഥാനപരമായ ബിസിനസ്സ് വളർച്ചയില്ലെങ്കിലും, ഓഹരി വില കുതിച്ചുയർന്നു. ഇത് നിക്ഷേപകരെ ആകർഷിക്കുകയും ചെയ്തു.
2024 ഒക്ടോബറിനും 2025 ജനുവരിക്കും ഇടയിലാണ് തട്ടിപ്പ് അതിൻ്റെ കൊടുമുടി കടന്നത്, സോഷ്യൽ മീഡിയ ഇൻഫ്ലുവൻസർമാരും പെയ്ഡ് സാമ്പത്തിക വിശകലന വിദഗ്ധരും സ്പ്രൈറ്റ് അഗ്രോ ലിമിറ്റഡിനെ “മൾട്ടിബാഗർ സ്റ്റോക്ക്” ആയി പ്രചരിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ചില്ലറ നിക്ഷേപകർ കുരുക്കിൽ വീണു. പ്രതീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇൻസൈഡർമാർ തന്ത്രപരമായി പീക്ക് ലെവലിൽ പുറത്തു കടന്നു, അനിവാര്യമായ തകർച്ചയ്ക്ക് മുമ്പ് ഓഹരികൾ വിൽപന നടത്തി. എന്നാൽ ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ ഓഹരി വില ₹55.41 ൽ നിന്ന് ₹6.77 ആയി ഇടിഞ്ഞു. ഇത് നിക്ഷേപകർ കടുത്ത പ്രതിസന്ധിയിലായി.
ഈ കേസ് വെറുമൊരു സ്റ്റോക്ക് മാർക്കറ്റ് അപാകത മാത്രമല്ല – ഇവിടെ നിയന്ത്രണ പഴുതുകൾ ചൂഷണം ചെയ്യുകയും റീട്ടെയിൽ നിക്ഷേപകർക്ക് പരിഹരിക്കാനാകാത്ത നഷ്ടം വരുത്തുകയും ചെയ്ത ഒരു ഏകോപിത സാമ്പത്തിക കുറ്റകൃത്യമാണ്. ഇത്തരത്തിലുള്ള കുറ്റവാളികളെ നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരാനും നിക്ഷേപകരുടെ ആത്മവിശ്വാസം പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും സമാനമായ തട്ടിപ്പുകൾ അനിയന്ത്രിതമായി തുടരുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനും മാർക്കറ്റ് വാച്ച്ഡോഗുകൾ പ്രവർത്തനം കാര്യക്ഷമമാക്കണം.
